Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) to system, w którym są gromadzone i przetwarzane informacje o beneficjentach rzeczywistych, tj. osobach fizycznych sprawujących bezpośrednią lub pośrednią kontrolę nad spółką. Krąg podmiotów zobowiązanych do zgłaszania beneficjentów rzeczywistych określa ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu i aktualnie obejmuje:
1) spółki jawne;
2) spółki komandytowe;
3) spółki komandytowo-akcyjne;
4) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;
4a) proste spółki akcyjne;
5) spółki akcyjne, z wyjątkiem spółek publicznych.
31 października br. w życie wchodzą przepisy, które rozszerzają ten katalog o spółki partnerskie, europejskie zgrupowania interesów gospodarczych, spółki europejskie, spółdzielnie, spółdzielnie europejskie, fundacje i stowarzyszenia, ale wyłącznie te, które podlegają wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego.
Kiedy i gdzie należy dokonać zgłoszenia?
Zgłoszenia dokonuje się drogą elektroniczną na stronie Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych, klikając w kafelek „Utwórz zgłoszenie”.
W przypadku organizacji zarejestrowanych w KRS po 31 października 2021 r., tj. po dacie wejścia w życie ww. nowelizacji, zgłoszenia będzie trzeba dokonać w terminie 7 dni od dnia wpisu danego podmiotu do KRS. W takim samym terminie dokonuje się zgłoszenia każdej zmiany danych już zgłoszonych do Centralnego Rejestru Beneficjentów (zgłoszeniu podlega również zmiana samego beneficjenta rzeczywistego danej organizacji). Do biegu tych terminów nie wlicza się sobót i dni ustawowo wolnych od pracy.
Podmioty już wpisane do KRS powinny dokonać zgłoszenia możliwe jak najszybciej, przy czym ostatecznym terminem jest 31 stycznia 2022 r.
Zgłoszenia dokonuje osoba uprawniona do reprezentacji danego podmiotu. Samo zgłoszenie jest bezpłatne, ale wymaga posiadania kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub podpisu potwierdzonego profilem zaufanym ePUAP.
Jaki jest zakres informacji polegających zgłoszeniu?
Dokonując zgłoszenia podajemy:
– dane osoby dokonującej zgłoszenia – imię i nazwisko, obywatelstwo, państwo zamieszkania, numer PESEL albo data urodzenia (w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL) oraz funkcję uprawniającą do dokonania zgłoszenia;
– dane organizacji dokonującej zgłoszenia – tu wskazujemy nazwę, formę organizacyjną, siedzibę, numer KRS i NIP;
– dane beneficjentów rzeczywistych – w ich przypadku dane podlegające zgłoszeniu to imię i nazwisko, obywatelstwo, państwo zamieszkania, numer PESEL albo data urodzenia (w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL) oraz informacja o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu.
Kto jest beneficjentem rzeczywistym w fundacjach i stowarzyszeniach?
Istotny aspektem procedury dokonywania zgłoszenia w przypadku organizacji pozarządowych jest ustalenie, kogo właściwie musimy wskazać jako beneficjenta rzeczywistego w organizacjach pozarządowych.
Ustawa definiuje beneficjenta rzeczywistego jako każdą osobę fizyczną:
- sprawującą bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad danym podmiotem poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez dany podmiot, lub
- w imieniu której nawiązywane są stosunku gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja handlowa.
Powyższa definicja, choć niejasna, może wskazywać, że beneficjentem rzeczywistym jest osoba posiadająca faktyczny wpływ na działalność danego podmiotu. W przypadku fundacji mogą to być członkowie organu stanowiącego (tj. np. rady fundacji, jeżeli podejmuje ona wiążące dla fundacji decyzje), jeżeli dysponują oni liczbą głosów większą niż 25% ogólnej liczby głosów. W przypadku braku możliwości ustalenia takich osób (np. w sytuacji, w której członkowie organu stanowiącego mają mniej 25% ogólnej liczby głosów) beneficjentami rzeczywistymi będą członkowie zarządu fundacji.
Wskazanie beneficjentów rzeczywistych fundacji lub stowarzyszenia wymaga dokonania każdorazowej weryfikacji uprawnień poszczególnych organów organizacji i przeanalizowania, które osoby faktycznie decydują o bieżącej działalności organizacji.
Co w przypadku niewypełnienia obowiązku zgłoszenia?
Niewywiązanie się z obowiązku zgłoszenia odpowiednich danych do CRBR w terminie określonym przepisami ustawy może skutkować nałożeniem surowych kar. Niezgłoszenie beneficjenta rzeczywistego oraz podanie informacji niezgodnych ze stanem faktycznym zagrożone jest karą aż do 1.000.000 zł.
Co istotne, kara może zostać nałożona również na beneficjenta rzeczywistego, jeżeli ten nie poda osobie uprawnionej do dokonania zgłoszenia niezbędnych informacji lub poda niewłaściwe dane. W takim przypadku ustawa przewiduje karę w wysokości do 50 000 zł.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, w tym w szczególności problemów z ustaleniem beneficjenta rzeczywistego, zapraszamy do kontaktu mailowego pod adresem: kancelaria@kpkk.pl